Sabit Kur Rejimi
Terim | Açıklama |
---|---|
Sabit Kur Rejimi | Ulusal paranın değerinin para otoritesi tarafından yabancı bir para birimine ya da bir döviz sepetine sabitlendiği kur rejimidir. Yerel paranın değeri para otoritesi (merkez bankası) tarafından sabitlendiği için paranın değeri piyasadaki arz ve talep koşullarını yansıtmamaktadır. Referans alınan para birimindeki değişikliklere göre yerel para biriminin değerinin merkez bankası tarafından tekrar belirlenmesi gerekebilir. Sabit kur seviyesi merkez bankası tarafından değiştirilinceye kadar aynı kalır, merkez bankası kur seviyesinin aynı kalacağını garanti etmiş olur. Yerel para biriminin ölçü alındığı para birimi ile arasındaki değer "parite kuru" olarak adlandırılmaktadır. Parite kurunun izlenmesi ve aynı seviyede kalması merkez bankasının sorumluluğundadır. Parite kurunun dar bir bant içinde değişebilmesine izin verilebilmektedir. Örneğin ayarlanabilir sabit kur sisteminde bugün yerel kur 1$ = 2.85 TL şeklinde sabitlenir ve kurun yukarı ve aşağı %1 değişmesine izin verilir. Parite kurunun bant dışına çıkması durumunda merkez bankası kura müdahale eder ve kurun tekrar bu bant içine alınmasını sağlar. Parite kurundaki değişimlere merkez bankasının müdahalesinin yetersiz kalması durumunda yerel para biriminin değerinin tekrar belirlenmesi gerekebilir. Para birimi çok değer kaybettiyse ve bu durumun süreklilik arz edeceği düşünülüyorsa yerel para biriminin değerinin düşürülmesi gerekebilir, bu işlem devalüasyon olarak bilinmektedir. Bu işlemin tam tersi olarak paranın referans alınan para birimi karşısında değerinin artırılması ise revalüasyon olarak adlandırılmaktadır. Özetle, sabit döviz kuru rejimi merkez bankasının rezerv gücü ile yakından ilgilidir. Güçlü rezervlere sahip bir merkez bankası sabit kur rejiminin daha etkin uygulanmasını sağlayabilir. Sabit kur rejiminin enflasyonu kontrol altında tutmak ya da kur değişimlerini kısıtlayarak kurdaki belirsizlikleri gidermek ve dış ticareti artırmak gibi amaçları olabilir. Bununla beraber, sabit kur rejimi, para otoritesinin para politikası araçlarını uygulamada zorluklar doğurması, paranın gerçek piyasa değerini yansıtmaması ve ölçü alınan para biriminin değerinde oluşabilecek beklenmeyen değişimler gibi çeşitli riskleri barındırmaktadır. Bu terimin İngilizce karşılığı: Fixed Exchange Rate, Pegged Exchange Rate |