Net Yatırım Pozisyonu

Bir ülkedeki yerleşik kişilerin yurt dışı yerleşik kişilerden olan finansal alacakları ile Merkez Bankası 'nın döviz yükümlülüklerini yerine getirmek ve döviz likiditesini sağlamak için bulundurduğu altın ve benzeri dış rezerv varlıklar ve ülkedeki yerleşik kişilerin yurt dışı yerleşik kişilere olan finansal yükümlülüklerini gösteren istatistik tablosu uluslararası yatırım pozisyonu tablosu olarak isimlendirilmiştir.

Özet olarak uluslararası yatırım pozisyonu tablosu (UYP) bir ülkenin yurt dışındaki döviz varlıkları ile yurt dışına olan döviz borçlarını göstermektedir. UYP tablosu stok değişken veridir.

Net yatırım pozisyonu ise yurt dışı toplam finansal varlıklar ile yurt dışına olan toplam finansal yükümlülüklerin farkını göstermektedir. Bu fark pozitif ise ilgili ekonomide net yatırım pozisyonu fazlası, negatif ise net yatırım pozisyonu açığı var demektir. Bir ülkede döviz fazlası ya da döviz açığı olduğunu, dövizdeki volatilite karşısındaki kırılganlığı ve ülkedeki yabancı yatırımların kalitesini anlamanın bir yolu da net yatırım pozisyonu tablosuna bakmaktır.

Türkiye'de uzun süredir yurt dışı döviz yükümlülükleri yurt dışındaki döviz varlıklardan daha yüksek durumdadır, bu nedenle Türkiye net yatırım pozisyonu açığı veren bir ülkedir.

IMF'nin belirlediği uluslararası standartlara göre tutulan Uluslararası yatırım pozisyonu tablosu aşağıdaki şekilde özetlenebilir. Aşağıdaki veriler ödemeler dengesi tablosunda sermaye ve finans hesabı altında dönemsel veri olarak yer almaktadır. UYP tablosu sermaye ve finans hesabının birikimli (Stok değişken) halidir diyebiliriz.

Varlıklar

Yurt dışına yapılan doğrudan yatırımlar

Yurt içi yerleşik kişilerin portföy yatırımları

Rezerv varlıklar 

Diğer yatırımlar

Yükümlülükler

Yurt içine yapılan doğrudan yatırımlar

Portföy yatırımları

Diğer yatırımlar

Bu terimin İngilizce karşılığı: International Investment Position (IIP)