Finansal sistemin tümüne yönelik olarak alınan önlem ve düzenlemelerdir. "İhtiyati" gelecek gözetilerek yapılan faaliyet anlamına gelmektedir.
2008 küresel krizi finans sektöründe oluşacak denetimsizliğin ve kural dışı uygulamaların tüm dünyada nasıl yıkıcı etkiler yaşatabileceğini göstermiştir. Bankacılık ve finans sektöründeki sorunlar sistematik risklere yol açmıştır. Küresel kriz sonrasında aşağıdaki sorunlar tespit edilmiştir;
- Finans sektöründe yaşanacak bir sorun ülke ekonomilerini tahmin edilenden çok daha fazla etkilemektedir,
- Finansal krizler üretim kaybına yol açmaktadır, maliyetleri çok yüksektir, tahmin edilemeyen ek maliyetler doğurmaktadır,
- Enflasyonun kontrol altında tutulması finansal istikrarı garanti altına almamaktadır.
Bu tür olumsuzlukların gelecekte tekrarlanmaması için alınması kararlaştırılan önleyici ve düzenleyici politikalar "makro ihtiyati politikalar" olarak adlandırılmaktadır.
Makro ihtiyati politikalar nelerdir genel olarak aşağıda özetlenmiştir;
- Hızlı kredi büyümesi ve yükselen kaldıraç oranlarına karşı finansal sistemin dayanıklılığını artırmak,
- Kredi ve varlık fiyatlarındaki aşırı büyümeyi sınırlamak,
- Finans sektörünü oluşabilecek sistematik şoklara karşı koruyucu önlemler almak, ekonomiye kredi akışının devam etmesini sağlamak,
- Finans sisteminin birbiri ile ilişkisi düşünülerek zincirleme sorunları kontrol etmek ve iflas etmesine izin verilemeyecek kilit kuruluşları belirlemek.
Makro ihtiyati politikalar her ülkenin finansal sistemi ve ekonomik özelliklerine göre farklı şekillerde uygulanabilmektedir. Bu politikaların temel araçları;
- Kredi teminat oranı ve borç gelir oranı için üst limit konulması,
- Alacak ve borç arasında vade ve kur uyuşmazlığını sınırlayan önlemler alınması,
- Yabancı para ile borçlanmaya sınırlamalar getirilmesi,
- Kredi büyümesi veya kaldıraç için sınırlayıcı referans değerler uygulanması,
- Sektörel bazda sermaye yeterlilik katsayısı uygulaması,
- Borçlanma vadesi ve kaynağına göre değişen zorunlu karşılık uygulamaları
- Para politikasını ve maliye politikasını sistematik risklere karşı kullanmak
olarak özetlenebilir.
Bu terimin İngilizce karşılığı: Macroprudential Policy