Katkı payının birim satış fiyatına oranıdır.
Değişken maliyetler karşılandıktan sonra satışlardan işletmeye kalan yüzdedir. Başabaş noktası analizi ile ilgili bir kavram olan "katkı oranı" aşağıdaki formül ile hesaplanmaktadır:
Katkı Oranı = Katkı Payı / Birim Satış Fiyatı
Katkı payı satışlar ile değişken maliyet arasındaki farktır. Bu durumda formül aşağıdaki şekilde de ifade edilebilir:
Katkı oranı = (Toplam Satışlar - Toplam Değişken Maliyet) / Toplam Satışlar
Genellikle katkı oranı; hizmet sektöründe faaliyet gösteren, emek yoğun işletmelerin daha düşük, sanayi sektörü gibi sermaye yoğun sektörlerde ise daha yüksektir.
Örneğin; bir işletmenin ürettiği ürün gruplarından birisinde katkı oranı %25 ise, bu ürün grubunun satışlarından değişken maliyetler düşüldükten sonra her 1 TL satış için 25 kuruş kalmaktadır. Bu 25 kuruşla sabit maliyetler karşılandıktan sonra geriye kalan kısım işletme karıdır.
Bir işletmede bu bilgi kullanılarak ve diğer ürün grupları ile karşılaştırılarak; ilgili ürün grubunun satış fiyatının arttırılıp arttırılamayacağı, değişken maliyetlerin düşürülüp düşürülemeyeceği ya da bu ürün grubunun üretimine devam edilip edilmeyeceği gibi kararlar alınabilir.
Bu terimin İngilizce karşılığı: Contribution Margin
Yazar: Onur Ceylan