Depo Sertifikası

Terim Açıklama
Depo Sertifikası

Yabancı hisse senetlerini temsilen, bu menkul kıymetlerin başka bir ülkede satışı için çıkarılan sertifikalardır.

Bir başka ifade ile Depo sertifikası, ihraç edildiği ülke dışında yabancı bir ülkede halka arz edilmek istenen menkul kıymetleri temsil etmektedir. Depo sertifikası kendisine dayanak oluşturan hisse senedinin sahipliğini temsil ettiği gibi, aynı zamanda ilgili hisse senedinin oy hakkı, temettü hakkı ve diğer ortaklık haklarının tamamını da taşımaktadır. 

Depo sertifikaları çıkarıldıkları ülke piyasasına göre Amerikan Depo Sertifikaları (ABD Doları cinsinden ABD piyasasında), Avrupa Depo Sertifikaları (EURO cinsinden Londra ve Lüksemburg borsalarında) ya da Global Depo Sertifikaları (Her iki piyasada) şeklinde farklı isimler almaktadırlar. ABD piyasasında hisse senedi satışı yaparak kaynak sağlamak isteyen yabancı bir işletme SEC onayı ile ABD'de depo sertifikası ihraç edebilir, bu depo sertifikası ilgili işletmenin hisse senetlerini temsil eder ve yatırımcılar tarafından ABD piyasasında işlem gören herhangi bir yatırım aracı gibi alınıp satılabilir.

Örneğin; ABD'li bir yatırımcı yabancı bir şirketin hisse senedini, hisse senedinin işlem gördüğü yabancı piyasadan almak isteseydi alım satım sürecinde birçok zorluk ve problemle karşılaşabilirdi, depo sertifikaları alım satım sürecini kolaylaştırdığı gibi sermaye artırımına katılma veya temettü alma gibi süreçleri de yatırımcılar açısından risksiz ve kolay hale getirmektedir. Bu yolla yatırımcılar istedikleri ülkenin hisse senetlerine zahmetsizce yatırım yaparken işletmeler de uluslararası düzeyde kaynak sağlama ve bu ülkelerde tanınırlıklarını artırma imkanı elde etmiş olurlar.

Depo sertifikaları sponsorlu ve sponsorsuz olmak üzere ikiye ayrılabilir;

  • Sponsorlu Depo Sertifikaları: Hisse senedinin ihraççısı depo sertifikası programına dahilse bu sertifikalar "sponsorlu" olarak adlandırılır.
  • Sponsorsuz Depo Sertifikaları: Hisse senedinin ihraççısının depo sertifikası programına dahil edilmediği sertifikalar "sponsorsuz" olarak adlandırılır.

Türkiye'de de yabancı hisse senetlerinin halka arz yoluyla satışının depo sertifikaları aracılığı ile yapılması zorunludur. Depo sertifikalarının Türkiye'de alınıp satılabilmesi için SPK tarafından kayda alınması ve imzalanan temsilcilik sözleşmesi çerçevesinde aracı kuruluşlar tarafından satılması gerekmektedir. Ek olarak yabancı ihraççıların Türkiye'deki diğer işletmeler gibi kamuyu aydınlatma yükümlülükleri bulunmaktadır.

Bu terimin İngilizce karşılığı: Depositary Receipts (DR)